Historia I Liceum Ogólnokształcącego imienia Jana Kasprowicza

Nasza szkoła była pierwszą szkołą średnią, jaka powstała po zakończeniu II wojny światowej w Świdnicy. W tym czasie funkcjonowało 105 takich placówek na Ziemiach Odzyskanych. 3 (lub 4) września 1945 roku w sali kina "Gdynia" odbyła się miejska uroczystość rozpoczęcia roku szkolnego. Dyrektorem został były oficer Wojska Polskiego, znany kompozytor i pedagog Mieczysław Kozar – Śłobódzki.
Początkowo szkoła miała się mieścić w budynku przy ulicy Pionierów 30, jednak obiekt zajęli Rosjanie. Nową siedzibą został zatem budynek przy ulicy Równej 11. Początki były trudne, pomieszczenia zaniedbane, brakowało pieniędzy, nauczycieli, pomocy naukowych. Pani Irena Słobódzka pełniła jednocześnie funkcję bibliotekarki i sekretarki.
W październiku 1945 roku decyzją Wrocławskiego Kuratorium nadano placówce imię Jana Kasprowicza. Odtąd oficjalna nazwa szkoły brzmiała: Państwowe Koedukacyjne Gimnazjum i Liceum imienia Jana Kasprowicza. W 1946 roku dyrektorem został Zygmunt Żytkowski, który zdynamizował rozwój szkoły. Z jego inicjatywy zorganizowano dwie szkolne orkiestry, zespół baletowy, teatr, a także chór. W 1947 roku Komitet Rodzicielski ufundował sztandar.
Początek lat 50-tych to kolejne przenosiny. Liceum umieszczono tymczasowo w budynku przy ulicy 1 Maja, a następnie w barakach przy ulicy Folwarcznej. W 1952 roku szkoła otrzymuje nazwę:
I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza w Świdnicy.
Dzięki staraniom dyrektora Józefa Wilczaka w roku 1954 nastąpiła kolejna, tym razem bardzo korzystna przeprowadzka. Nową siedzibą został gmach przy ulicy Budowlanej 7. W obiekcie tym I Liceum zadomowiło się na długie lata. W 1955 roku szkole przekazano oficjalnie budynek przy ulicy Muzealnej 4. Oprócz internatu znalazły tutaj miejsce pracownie przedmiotowe. Również w 1955 roku miały miejsce obchody 10-lecia I Liceum połączone z I Zjazdem Absolwentów. Będzie się on odbywał regularnie co pięć lat.
W roku 1960 w bezpośrednim sąsiedztwie szkoły rozpoczęto budowę pawilonu, lokując tam kolejne pracownie. W 1965 roku dyrektorem została Czesława Bednarska, która miała ogromny wkład w dalszy rozwój szkoły. W roku 1970 ufundowany został drugi sztandar Liceum.
Przez lata kształtuje się renoma „Kasprowicza”. Uczniowie odnoszą sukcesy w regionalnych i ogólnopolskich konkursach, Olimpiadzie Naukowej „Disce Puer. W 1972 roku szkoła zajęła pierwsze miejsce na Dolnym Śląsku (bez Wrocławia) pod względem wprowadzania na wyższe uczelnie swoich maturzystów.
Od 1974 roku szkoła ma własny hymn. Słowa napisała Grażyna Skoczek, muzykę skomponował Aleksander Sztejnberg - absolwenci i nauczyciele Liceum.
W 1985 roku odbył się VII Zjazd Absolwentów oraz obchody 40-lecia Szkoły. Wydany został okolicznościowy medal związany z 40-leciem Liceum. W roku 1986 dyrektorem został Henryk Zawada rozpoczynając kolejny, dłuższy, ważny okres w historii szkoły.
W październiku 1990 roku władze Świdnicy podjęły decyzję o przekazaniu I Liceum Ogólnokształcącemu ogromnego gmachu przy ulicy Pionierów – byłego Domu Oficera – oddanego miastu przez wojska radzieckie. Dyrektor Henryk Zawada w roku 1991 organizuje przenosiny do „nowego” budynku. Przez kilka miesięcy przeprowadzono najważniejsze roboty remontowe i zabezpieczające w zdewastowanych pomieszczeniach.
Od roku 1991 rozpoczyna się wymiana młodzieży i współpraca z Wieland und Pestalozzi Gymnasium z partnerskiego, niemieckiego miasta Biberach. W roku 2001 dyrektorem został „Kasprowiczanin” dr Robert Kaśków. To okres kolejnych znaczących zmian w szkole.
W 2002 roku podczas uroczystości Dni Patrona zostaje otwarta nowa pracownia filmowo-telewizyjna ufundowana przez firmę ATM. Pracownia wyposażona została w nowoczesny sprzęt, a młodzieży umożliwiono szkolenie w zakresie montażu telewizyjnego i reżyserii.
W roku szkolnym 2002/2003 szkoła zaczęła przekształcać się w 3-letnie Liceum Ogólnokształcące.
W 2005 roku odbył się XI Zjazd Absolwentów połączony z 60-leciem szkoły. Dla uświetnienia jubileuszu absolwenci uzyskali zgodę Rady Miejskiej, by park na przeciwko szkoły nazwany został Parkiem im. Jana Kasprowicza. Obelisk upamiętniający to wydarzenie odsłonili dyrektorzy Czesława Bednarska, Michał Kochan oraz Robert Kaśków.
W 2009 roku ruszył pierwszy projekt Comenius, będący częścią programu Unii Europejskiej. Projekt partnerski zawierał w harmonogramie działań wizyty uczniów i nauczycieli w placówkach partnerskich – szkołach z Francji, Turcji, Hiszpanii i Włoch (w roku 2012 I Liceum uczestniczyło w kolejnym projekcie szkół Comenius. Tym razem nasza szkoła była inicjatorem i koordynatorem przedsięwzięcia, do którego przyłączyły się szkoły z Litwy, Słowacji, Rumunii, Cypru i Turcji. Szkoła wzięła udział w jeszcze jednym projekcie unijnym Erasmus+ w 2018 roku).
W 2014 roku wybudowany został szkolny bulodrom. Podjęto również decyzje o remoncie auli szkolnej. Prace rozpoczęły się w 2015 roku, a zakończyły w 2016. Budynek zyskał między innymi nowe okna, podłogi, elewację, dach, nowe wnętrze, fotele, nagłośnienie. Aula stała się największą tego typu salą widowiskową w powiecie. Obok świeżo wyremontowanej auli powstał parking dla rowerzystów.
W maju 2015 roku zorganizowany został w naszej szkole etap centralny Olimpiady Innowacji Technicznych i Wynalazczości.
W 2018 roku powstała Izba Pamięci Szkoły imienia Dyrektora Zygmunta Żytkowskiego. Gromadzone są tam pamiątki szkolne, można się tam zapoznać z historią Liceum.
„Kasprowicz” ma chlubną i bogatą tradycję oraz opinię bardzo zasłużonej dla regionu placówki oświatowej. Wyróżniony został: Odznaką XV-lecia Wyzwolenia Dolnego Ślaska (za całokształt działalności w dziedzinie oświaty), Medalem XXV-lecia Odzyskania Dolnego Śląska, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (przyznaną przez Ministra Oświaty i Wychowania w 200-setną rocznicę utworzenia KEN), Medalem Zasłużony dla Miasta i Powiatu Świdnica, Medalem Pamiątkowym XXXV-lecia Działalności Harcerstwa w Świdnicy, Odznaką Za Zasługi dla Województwa Wałbrzyskiego, złotą tarczą miesięcznika „Perspektywy”.
„Kasprowiczanie” odnosili sukcesy naukowe, wygrywali etapy centralne olimpiad przedmiotowych, byli reprezentantami Polski w różnych dyscyplinach sportowych.
Aktualne osiągnięcia uczniów świadczą o tym, że ta chlubna tradycja jest podtrzymywana.

Wykaz publikacji poświęconych Szkole i Zjazdom Absolwentów I LO w Świdnicy

  1. Kotełko Stanisław, Pionierskie lata I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Kasprowicza [w:] Rocznik świdnicki 1973.
  2. Szadkowska Zofia, Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza w Świdnicy w latach 1945 ś 1975 [w:] Rocznik świdnicki 1980.
  3. Skoczek Grażyna, 35 lat I Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Kasprowicza w Świdnicy, Świdnica 1980.
  4. Kasprowiczanie, Jednodniówka Komitetu Organizacyjnego VIII Zjazdu Absolwentów I LO im. Jana Kasprowicza w Świdnicy, Świdnica 22-23 IX 1990.
  5. Kasprowiczanie we wspomnieniach, redakcja Radosław Skowron i Zdzisław Grześkowiak, Arabuk Świdnica 1995.
  6. Czwartak, czyli Maturzysta - klasa 4e, wydawnictwo okolicznościowe styczeń 2003.
  7. 55 lat Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Kasprowicza w Świdnicy. X Zjazd Absolwentów 23-24 września 2000. Zespół autorski: Stanisław Bielawski, Anita Odachowska i Radosław Skowron.
  8. 60-lecie I Liceum Ogólnokształcącego imienia Jana Kasprowicza w Świdnicy. XI Zjazd Absolwentów 17-18 września 2005 roku. Zespół redakcyjny: Stanisław  Bielawski i Anita Odachowska.
  9. Kasprowiczowski Zjazd. Wydawnictwo okolicznościowe na XI Zjazd Absolwentów 17-18 września 2005.
  10. 65-lecie I Liceum Ogólnokształcącego imienia Jana Kasprowicza w Świdnicy. XII Zjazd Absolwentów 18-19 września 2010 roku, redaktor Wojciech Koryciński.
  11. 70-lecie I Liceum Ogólnokształcącego imienia Jana Kasprowicza w Świdnicy. XIII Zjazd Absolwentów 19-20 września 2015 roku, redaktor Wojciech Koryciński.
  12. Wydarzenia z historii I Liceum Ogólnokształcącego imienia Jana Kasprowicza, na podstawie informacji zamieszczonych w „Kronice miasta Świdnicy 1945-75” autorstwa Franciszka Jarzyny, udostępnione przez prof. Stanisława Bielawskiego.
  13. Zdzisław Grześkowiak – Świdnicki „Kasprowicz" Encyklopedia Świdnicy – I etap część 12
  14. Stanisław Bielawski – Kto pociął i gdzie jest sztandar? [o pierwszym sztandarze szkoły] – Świdnicki Portal Historyczny z 6 marca 2019 r.
  15. Stanisław Bielawski – „Jaś Wędrowniczek" [o siedzibach szkoły] – Świdnicki Portal Historyczny z 28 marca 2019 r.
  16. Koryciński Wojciech, Szwedo Małgorzata, Pod nieobecność. Wywiad z Ludmiłą Grześkowiak o Zdzisławie Grześkowiaku, „Rocznik Świdnicki” 202.1
  17. Bielawski Stanisław, Siedziby I LO w Świdnicy z historią i polityką w tle, [in:] Silva rerum III, „Rocznik Świdnicki” 2022.
  18. Bielawski Stanisław, O Mieczysławie Kozarze-Słobódzkim mniej oficjalnie, [in:] Silva rerum III, „Rocznik Świdnicki” 2022.
  19. Informacje o szkole zamieszczane w Kalendarium Świdnicy i powiatu świdnickiego w corocznych wydaniach „Rocznika Świdnickiego"
  20. Bieżące informacje o szkole zamieszczane na stronie internetowej liceum.

Kalendarium

1912
- Budynek naszej szkoły powstał w ciągu 14 miesięcy w latach 1911-12. Przeznaczony był na zespół ewangelickich szkół żeńskich. Uroczyste otwarcie odbyło się 1 lipca 1912 roku. W czasie II wojny światowej w budynku umieszczony był rezerwowy szpital wojskowy.

1945
- 3 IX w sali kina "Gdynia" odbyła się miejska uroczystość rozpoczęcia roku szkolnego 1945/46. W uroczystości wzięły udział: Szkoła Podstawowa nr 1 oraz Gimnazjum ( późniejsze I Liceum Ogólnokształcące ). W tym samym dniu w budynku szkoły przy ulicy Pionierów 30 odbyła się krótka inauguracja o charakterze organizacyjnym.

- 4 września 1945 roku nastąpiło oficjalne rozpoczęcie nauki. Ponieważ z roszczeniami do obiektu przy ulicy Pionierów 30 wystąpiła stacjonująca w sąsiedztwie jednostka radziecka, budynek odebrano szkole, lokując w nim Dom Oficera.

- 10 września 1945 nastąpiło rzeczywiste rozpoczęcie roku szkolnego 1945/46 w nowej siedzibie przy ulicy Równej 11. Dyrektorem placówki mianowano Mieczysława Kozara-Słobódzkiego. Naukę w szkole podjęło 78 uczniów w wieku od 15 do 20 lat.

- 1 października 1945 roku otwarto pierwszy w dziejach Liceum internat wraz ze stołówką przy ulicy Zygmuntowskiej 5

- 17 października 1945 roku dyrektor szkoły otrzymał z Kuratorium Okręgu Szkolnego we Wrocławiu 8 książek, które stanowiły zaczątek biblioteki szkolnej

- W październiku 1945 roku decyzją Wrocławskiego Kuratorium nadano placówce imię Jana Kasprowicza. Odtąd oficjalna nazwa szkoły brzmiała: Państwowe Koedukacyjne Gimnazjum i Liceum imienia Jana Kasprowicza.

1946
- 1 września 1946 roku nastąpił podział placówki na dwie szkoły - Gimnazjum

- I Liceum im. Jana Kasprowicza - dyrektor Zygmunt Żytkowski oraz Gimnazjum

- I Liceum dla Dorosłych - dyrektor Mieczysław Kozar-Słobódzki.

1947
- W drugim roku istnienia szkoła otrzymała ufundowany przez Komitet Rodzicielski swój pierwszy sztandar. Jego poświecenie odbyło się 27 kwietnia.

1948
- Mury Liceum opuszcza pierwsza 22-osobowa grupa maturzystów. W tym samym roku placówka otrzymuje nazwę: Szkoła Ogólnokształcąca Stopnia Licealnego im. Jana Kasprowicza w Świdnicy.

1951
- Przenosiny szkoły do budynku przy ulicy 1 Maja. Zamkniecie internatu przy ulicy Zygmuntowskiej

1952
- Ponowne przenosiny do baraków przy ulicy Folwarcznej oraz otwarcie internatu przy ulicy Wrocławskiej.

- Szkoła otrzymuje nazwę I Liceum Ogólnokształcące imienia Jana Kasprowicza w Świdnicy.

1954
- 9 maja miało miejsce uroczyste przekazanie szkole nowej siedziby przy ulicy Budowlanej 7. Przeprowadzka trwała zaledwie trzy dni.

1955
- 1 lipca szkole przekazano oficjalnie budynek przy ulicy Muzealnej 4. Oprócz internatu znalazły tutaj miejsce pracownie przedmiotowe. Remont kapitalny budynku zakończono po dwóch latach.

- 3 października 1955 roku miały miejsce obchody 10-lecia Liceum połączone z pierwszym Zjazdem Absolwentów

1960
- W bezpośrednim sąsiedztwie szkoły rozpoczęto budowę pawilonu,w którym umieszczono: pracownie zajęć praktyczno-technicznych, świetlicę i harcówkę. Później znalazły się tam biblioteka szkolna z czytelnią, pracownia przysposobienia obronnego i języka polskiego.

- 31 października nadano szkole Odznakę XV-lecia Wyzwolenia Dolnego Śląska za całokształt działalności w dziedzinie oświaty.

1969
- Zakończono prace przy budowie pawilonu.

1970
- W roku obchodów 25-lecia istnienia szkoły oraz XXV rocznicy powrotu ziem zachodnich i północnych do macierzy, Liceum otrzymało swój drugi sztandar. Ufundowany został przez Wojewódzką Spółdzielnię Spożywców SPOŁEM oddział w Świdnicy. Uroczystość odbyła się 25 kwietnia, a uświetnił ją swoją obecnością absolwent „Kasprowicza” Aleksander Kopeć – wiceminister przemysłu maszynowego (późniejszy minister i wicepremier).

- 26-27 września 1970 roku I Liceum obchodziło 25-lecie swej działalności. Szkole nadano Medal XXV-lecia Odzyskania Dolnego Śląsk.

- 12 grudnia inauguracja, obchodzonego odtąd corocznie, Święta Patrona Szkoły

1973
- 5 czerwca, na uroczystości rozdania dyplomów absolwentom I LO, po raz pierwszy wręczano medale „Prymusa Liceum”.

1974
- Powstaje hymn szkoły. Słowa napisała Grażyna Skoczek, muzykę skomponował Aleksander Sztejnberg - absolwenci i nauczyciele Liceum.

1975
- W dniach 27-28 września miały miejsce obchody XXX- lecia szkoły połączone z V Zjazdem Absolwentów. Podczas uroczystości, która odbyła się w Świdnickim Ośrodku Kultury, I LO otrzymało - przyznany przez Ministra Oświaty i Wychowania - Medal Komisji Edukacji Narodowej (w 200-setną rocznicę utworzenia KEN).

- Liceum otrzymało Medal Zasłużony Dla Miasta i Powiatu Świdnica nadany przez Prezydium Rady Narodowej Miasta i Powiatu w Świdnicy „W uznaniu wybitnych zasług położonych dla dynamicznego rozwoju miasta i powiatu w Świdnicy”.

1980
- Uchwałą z dnia 5 maja Liceum otrzymało Medal Pamiątkowy XXXV-lecia Działalności Harcerstwa w Świdnicy – za pomoc i aktywną współpracę w rozwoju szeregów harcerskich Hufca Świdnica.

- W dniach 27-28 września odbyły się w szkole uroczystości z okazji 35-lecia Liceum połączone z VI Zjazdem Absolwentów. Z tej okazji na budynku szkolnym odsłonięto tablicę pamiątkową i przygotowano okolicznościową wystawę. Podczas uroczystej akademii Liceum otrzymało odznakę ,,Za Zasługi dla Województwa Wałbrzyskiego” - przyznaną przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Wałbrzychu.

1985
- W dniach 21-22 września odbył się VII Zjazd Absolwentów oraz obchody związane z 40-leciem Szkoły. Wydany został okolicznościowy medal związany z 40-leciem Liceum.

1991
- Przenosiny i rozpoczęcie nauki w nowej siedzibie przy ulicy Pionierów.

- Rozpoczyna się wymiana młodzieży i współpraca z Wieland und Pestalozzi Gymnasium z partnerskiego, niemieckiego miasta Biberach

1995
- W dniach 23-24 września odbył się IX Zjazd Absolwentów połączony z jubileuszem 50-lecia Liceum.

- 26 czerwca nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej na ścianie szkoły. Tablica znalazła się po lewej stronie głównego wejścia - „Dyrekcja i nauczyciele I LO im. Jana Kasprowicza rodzicom i uczniom za ofiarną pomoc w otwarciu nowego budynku Liceum”.

1999
- 1 października nastąpiło przeniesienie internatu z ulicy Muzealnej 4 do budynku Liceum.

2000
- X jubileuszowy Zjazd Absolwentów

- 16 grudnia powstaje w szkole klub Integracji Europejskiej. Rozpoczyna on współpracę szkoły z Fundacją "Krzyżowa" dla Porozumienia Europejskiego.

2002
- W wyniku reformy oświaty następuje przekształcenie w 3-letnie Liceum Ogólnokształcące.

- 12 grudnia podczas uroczystości Dni Patrona zostaje otwarta nowa pracownia filmowo-telewizyjna ufundowana firmę ATM.

2005
- W dniach 17-18 września odbył się XI zjazd absolwentów połączony z 60-leciem szkoły. Dla uświetnienia jubileuszu absolwenci uzyskali zgodę Rady Miejskiej, by park na przeciwko szkoły nazwany został Parkiem im. Jana Kasprowicza. Odsłonięty został obelisk upamiętniający to wydarzenie. Szkole przekazano również odnowiony sztandar.

2006
- We wrześniu 2006 roku nastąpiła inauguracja szkolnej gazetki "Pionier". Będzie się ukazywała przez 6 lat.

2009
- W grudniu ruszył I projekt Comenius, będący częścią programu UE. Projekt partnerski zawierał w harmonogramie działań wizyty uczniów i nauczycieli w placówkach partnerskich – szkołach z Francji, Turcji, Hiszpanii i Włoch.

2010
- W dniach 18-19 września odbył się XII Zjazd Absolwentów oraz 65 rocznica istnienia Liceum.

- 19 października z inicjatywy Rzecznika Praw Dziecka pana Marka Michalaka odbyła się w auli I LO konferencja "Prawo do znajomości swoich praw". Uczestniczyli w niej dyrektorzy, nauczyciele, pedagodzy, uczniowie dolnośląskich gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.

2012
- We wrześniu obchodziliśmy100-lecie istnienia budynku szkoły. Zorganizowana została wystawa starych fotografii.

- Po raz kolejny I Liceum uczestniczyło w partnerskim wielostronnym projekcie szkół Comenius. Tym razem świdnicka szkoła była inicjatorem i koordynatorem przedsięwzięcia, do którego przyłączyły się szkoły z Litwy, Słowacji, Rumunii, Cypru i Turcji.

2014
- W czasie wakacji wybudowany został szkolny bulodrom. Jego wymiary to 10 na 15 metrów. Mieści on trzy boiska.

- Podjęto decyzję o remoncie auli szkolnej.

2015
- Rozpoczęcie prac remontowych w auli szkolnej.

- W maju zorganizowany został w naszej szkole etap centralny Olimpiady Innowacji Technicznych i Wynalazczości.

- W dniach 19-20 września odbył się XIII Zjazd Absolwentów oraz obchody 70-lecia istnienia szkoły.

2016
- Ukończony został remont auli szkolnej. Przy auli powstał parking dla rowerzystów.

- 25-lecie wymiany i współpracy naszego Liceum z Wieland i Pestalozi Gymnasium Uczniowie i nauczyciele z obu miast zostali zaproszeni przez burmistrza Biberach Norberta Zeidlera do miejskiego ratusza, gdzie odbyła się okolicznościowa uroczystość.

2017
- Otwarcie na terenie szkoły, z okazji 25-lecia współpracy I Liceum z Wieland i Pestalozi Gymnasium, Skweru Przyjaźni Polsko-Niemieckiej.

2018
- Nauczycielka naszej szkoły prof. Jolanta Kumor, której podopiecznym jest mistrz świata w rzucie młotem Paweł Fajdek, zwyciężyła w XVII edycji konkursu Polskiego Komitetu Olimpijskiego pod hasłem „Trener roku”. Tym samym została „Trenerką Roku 2017” PKOL-u. Nagrodę Jolancie Kumor, jako laureatce, wręczała siedmiokrotna medalistka olimpijska Irena Szewińska.

- Powstała Izba Pamięci I Liceum imienia Dyrektora Zygmunta Żytkowskiego.

2020
- Z powodu epidemii COVID -19 od marca 2020 r. do końca roku szkolnego 2020/21 i od października 2020 r. do marca 2021 r. szkoła pracowała w systemie zdalnego nauczania.

- 18 czerwca 2020 r. podczas sesji Rady Miejskiej w Świdnicy, radni podjęli decyzję o nadaniu Irenie Kozłowskiej tytułu "Honorowego Obywatela Świdnicy".

2021
- 1 października 2021 – podczas sesji Rady Miasta Świdnicy radni podjęli decyzję o nadaniu Zdzisławowi Grześkowiakowi tytułu „Honorowego Obywatela Świdnicy”.

2022
- marzec 2022 r. Starostwo utworzyło w naszej szkole I Oddział Przygotowawczy dla młodzieży ukraińskiej, niewładającej językiem polskim.

- 22 kwietnia 2022 – podczas sesji Rady Miasta Świdnicy Michał Ossowski odebrał Srebrną Odznakę „Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego”.